Dijitalleşme, online yayıncılık ve elektronik ortamda sunulan dergilerle birlikte; daha önceleri yazılı dergiler ve dergilerde yer alan makaleler için çok önemli olan sayfa numaraları artık önemini yitirmeye başladı. Elektronik ortamlarda yayımlanan makaleler kaç sayfadan oluşursa oluşsun html veya xml desteğiyle birlikte tek sayfa olarak sunulabiliyor/görüntülenebiliyor. (Örnek makale için tıkalyınız.)
Ayrıca makaleler elektronik dergilerde tüm sayı içinde değil, genelde bağımsız bir sayfa ve meta etiketlerle birlikte sunuluyor. Yakın gelecekte makalelerin pdf yerine tamamen html, xml formatlarında yayınlanma durumu söz konusu. Şu an bir çok uluslararası dergi iki-üç türü birlikte (pdf, html, xml) sunuyor. Kısacası pdf dosya türünün önemini kaybetmeye başladığını söyleyebiliriz.
Peki PDF’ler, sayfalar ve sayfa numaraları olmayacak ise ne olacak?
Sayfa numaraları yerine makale numaralarının kullanılması öngörülüyor ve bu konuda bir çok çalışma yapılmış ve standart da geliştirilmiş durumda. Kısacası dönüşüm başladı…
APS, AGU, eLife, Scielo gibi yayıncılar sayfa numaraları yerine makale numaralarını benimsedi. Crossref de yakın zamanda makale numarası için ayrı bir yer tutucu oluşturdu.
Örnek:
<publisher_item>
<item_number item_number_type=”article-number“>15181</item_number>
</publisher_item>
Bu makaleyi incelerseniz sayfa numarasının olmadığını bunun yerine makale numarasının (Article number: 15181 (2019)) kullanıldığını göreceksiniz.
Bu örnekte de aynı şekilde hem sayfa numarası yerine makale numarası kullanılmış hem de makale tam metni olan PDF’lerde sayfa numaraları yer almamaktadır.
“Sayfa Numarası” yerine “Makale Numarası” kullanan bazı dergiler:
- Forum of Mathematics, Sigma (Cambridge UP)
- Discrete Mathematics (Elsevier)
- Journal of Integer Sequences
- Electronic Journal of Differential Equations
- Electronic Journal of Probability (Institute of Mathematical Statistics)
- Medical Education Online (Taylor & Francis)
Peki bu yeni sistemde atıf ve kaynakça nasıl olacak?
Örnek:
Chen, F., Liu, L. & Guo, F. Sea Surface Height Estimation with Multi-GNSS and Wavelet De-noising. Sci Rep 9, 15181 (2019). https://doi.org/10.1038/s41598-019-51802-9
Kaynakça sisteminde dergi isminden hemen sonra makale numarasının yer aldığı görülüyor.
APA atıf verme ve kaynak gösterme stili yönergesinde bu konuda aşağıdaki gibi bir madde yer almaktadır:
Açıklama ise şu şekilde: Dergi makalesinde sayfa aralığı yerine makale numarası varsa, sayfa aralığı yerine “Makale” kelimesini ve ardından makale numarasını ekleyin.
Bunun bir ilerisi de şu an alanda tartışılan konulardan biri. O da şu: Makale adları da kaynakçalar ve bağlantılar için çeşitli zorluklar içeriyor. Dolayısıyla tartışılan en sade kaynakça örneği,
Dergi adı, Cilt, Sayı, Yıl, Makale numarası
Örnek: OJS Dergisi, Cil 1, Sayı 2, Makale no 5
Farkındaysanız yukarıdaki künyede makale adı da bulunmamaktadır.
Sayfa numaraları yerine makale numarasının kullanılması konusunda bir başka çalışma da dünyada 25 binden fazla üniversite, yayınevi ve akademisyen tarafından kullanılan en gelişmiş makale yayın sistemlerinden olan Open Journal System (OJS) tarafında yürütülmektedir. Gelecek versiyonlarda (OJS 3.3.1) kullanıcılara sayfa numaraları yerine makale numarası kullanma imkanı sunulacak. Kaynak: https://github.com
Görünen o ki;
- PDF’lerin yerini HTML, XML veya yeni başka formatlar alacak (Bu dönüşüm başlamış durumda)
- Sayfa numaralarının yerini makale numaraları alacak (Bu da başlamış durumda)
- Makale isimlerinin kaynakça alanlarındaki kullanımı da kalkacak gibi görünüyor. (Bu biraz daha tartışılacak gibi görünüyor.)
YBS
Konu yoruma kapalıdır.